Autor: Krzysztof Dumowski)
Miejsce publikacji: "Nowoczesny Warsztat" - kwiecień 2016r. nr 4 (201)

Pomiar układu jezdnego pojazdu i jego regulacje prowadzone najnowocześniejszymi metodami są jedną z podstawowych dziedzin działalności w branży motoryzacyjnej, które w połączeniu z innymi oferowanymi usługami winny powodować wzrost dodatkowych obrotów w firmie. W czasach ciągle rosnącej konkurencji i rozwoju sieci warsztatowych posiadanie odpowiedniego urządzenia do pomiaru geometrii kół, spełniającego różnorodne wymagania nowoczesnego serwisu samochodowego, jest dzisiaj jego niezbędnym elementem rozwoju..

Autor: Sławomir Kocznur)
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - październik 1996 r. nr 10 (37)

Przebywając w wielu bazach samochodów ciężarowych i autobusów prawie zawsze przeraża mnie widok wyposażenia warsztatów naprawczych. Geometrię kół jeszcze często ustawia się za pomocą przysłowiowego kija od miotły i sznurka. W niewielu spotkać można optyczny przyrząd PKo-16 do 24 produkowany przed kilkoma latami przez Precyzję z Bydgoszczy. A już zupełnie sporadycznie natknąć się można na przyrządy nowocześniejsze, które dodatkowo umożliwiają ustawienie tylnych osi kół prostopadle do osi ramy. A przecież prawidłowe ustawienie kół i osi wszystkich pojazdów drogowych, w szczególności samochodów ciężarowych (ze względu na ich dużą masę i osiągane współcześnie prędkości), ma bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego. Złe ustawienie kół i osi przynosi wymierne straty w postaci zmniejszenia trwałości ogumienia i zwiększonego zużycia paliwa. Jeżeli w samochodzie 3-osiowym jedna z osi tylnych nieprostopadła jest do osi ramy "tylko" o 10', to po przejechaniu trasy 1000 km uzyska się efekt równy przesuwaniu opon bokiem przez prawie 3 km. Holowanie natomiast naczepy z osiami nieprostopadłymi do osi ramy o 1° może spowodować zużycie paliwa większe o ponad 10%.

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - wrzesień 1996 r. nr 9 (38)

W poprzednim numerze "Auto Moto Serwisu" ukazała się I część artykułu poświęconego przyrządom do pomiaru geometrii kół i osi w pojazdach o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t. Zawierał on m.in. warunki, jakie powinno spełniać urządzenie do kontroli ustawienia kół oraz tabelę z minimalnymi zakresami pomiarowymi i dokładnościami odczytu lub obliczeń poszczególnych parametrów dla tego typu przyrządów. W II części artykułu zostaną omówione konkretne urządzenia, zarówno te, które były na MTM w Poznaniu, jak i te, które nie zostały pokazane, ale są do kupienia w kraju.

Nadal w polskich warsztatach najczęściej spotykanym przyrządem do pomiaru geometrii kół jest PKo-4 produkowany przez PRECYZJĘ z Bydgoszczy. Mimo, że ma on, dzięki licznym zaletom (prostota budowy i obsługi, niezawodność), dużą rzeszę zwolenników, należy otwarcie powiedzieć - jest to przyrząd przestarzały. Mierzy ze zbyt małą dokładnością i tylko względem osi symetrii pojazdu, a nie względem geometrycznej osi jazdy. Znamienne jest także i to, że nie jest on produkowany od 8 lat, choć nadal serwisowany przez producenta. Wszyscy właściciele PKo-4 i starszych modeli powinni się zastanowić, czy nie nadszedł już najwyższy czas na zmianę przyrządu, zwłaszcza, że współczesne samochody są bardziej wymagające.

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - lipiec-sierpień 1996 r. nr 7-8 (35)

Przy okazji różnych spotkań z właścicielami warsztatów i mechanikami samochodowymi można często usłyszeć: jakim przyrządem mierzyć geometrię kół? Na to pytanie zazwyczaj muszą odpowiedzieć sobie sami pytający. Pomocą w odpowiedzi miały być majowe Międzynarodowe Targi Motoryzacyjne w Poznaniu. Niestety, wielu producentów i firm handlowych nie prezentowało urządzeń do kontroli ustawienia kół, choć mają takie w swej ofercie. Poza tym tylko na nielicznych stoiskach można było skorzystać z doradztwa technicznego, czy choćby z profesjonalnego omówienia możliwości prezentowanych urządzeń. Ostatnia uwaga dotyczy nie tylko wystawców przyrządów do pomiaru geometrii kół ale skierowana jest do szerokiego kręgu producentów i firm handlowych z branży motoryzacyjnej.

Obecnie w kraju można kupić przyrządy wytwarzane przez takich producentów jak: Bear, Beissbarth, Bosh, Corchi, Faip, FMC, GS, Hoffmann, HPA, Hunter, Schenck, Sun i rodzimą Precyzję. O wyborze konkretnego urządzenia powinny decydować względy techniczne i ekonomiczne, organizacja serwisu (przede wszystkim, czy jest on w kraju), poziom techniczny stacji diagnostycznej lub warsztatu, umiejętności diagnosty itp. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na wybór przyrządu może być posiadanie przez niego atestu Instytutu Transportu Samochodowego. Atest ITS-u wymagany jest wprawdzie dla urządzeń, które pracują w stacjach kontroli pojazdów. Niemniej przyrządy, które go posiadają, nie tylko mierzą prawidłowo kąty ale można je bezpiecznie eksploatować w myśl polskich przepisów. Poza tym, przejście kosztownej drogi atestacyjnej świadczy o kondycji finansowej firmy oraz o poważnym podejściu do polskiego rynku.

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - maj 1996 r. nr 6 (34)

Poprzedni artykuł (nr 5/96 AMS) zawierał pojęcia podstawowe geometrii kół samochodowych i wpływ poszczególnych kątów na zachowanie pojazdu. W tym znajdzie się opis stanowisk pomiarowych i czynności przygotowawczych do kontroli geometrii kół. Przy budowie nowego warsztatu lub remoncie starego należy bardzo wnikliwie rozważyć problem stanowiska pomiarowego pod kątem jego bezpieczeństwa dla mechaników i powierzonych pojazdów, ergonomii pracy, wydajności kontrolowanych oraz regulowanych samochodów, i wreszcie kosztów całego przedsięwzięcia. Przy projektowaniu stanowiska należy również uwzględnić sposób obsługi i indywidualne uwarunkowania konkretnego przyrządu do kontroli geometrii kół, w który dany warsztat jest lub zamierza się zaopatrzyć.

Wszystkie stanowiska pomiarowe do sprawdzania geometrii kół samochodowych muszą być poziome, co powinno zostać potwierdzone kontrolą wykonaną odpowiednim przyrządem. Producenci przyrządów do kontroli ustawienia kół, dla zachowania właściwej dokładności pomiaru, zwykle dopuszczają błąd płaskości i wypoziomowania nie przekraczający 1 mm na 1000mm długości. Jeżeli występują trudności z uzyskaniem takiego wypoziomowania dla całej powierzchni stanowiska, to można ograniczyć się do punktów spoczywania kół (obrotnice, płyty rolkowe (przesuwne)). Wówczas dopuszczalne odchylenie od poziomu między lewą a prawą stroną wynosi 1mm, między przodem a tyłem (również po przekątnej) 2mm (rys.1).

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - maj 1996 r. nr 5 (33)

Wzrastająca liczba wypadków samochodowych powoduje, że najważniejszym zagadnieniem, dla osób zajmujących się współczesną motoryzacją, jest bezpieczeństwo jazdy. Jednym z czynników mających wpływ na bezpieczną jazdę jest geometria ustawienia kół samochodu. Producenci samochodów ustalają optymalne wartości parametrów charakteryzujących ustawienie kół. Utrzymanie ich w granicach tolerancji - to bezpieczeństwo kierowcy, pasażerów i ładunku, zwłaszcza przy większych prędkościach jazdy. Przeprowadzana okresowo kontrola ustawienia kół samochodu, za pomocą odpowiedniego przyrządu, umożliwia w porę wykrycie i usunięcie usterek, przez co wydłuża się okres użytkowania opon oraz zapewnia się ich równomierne zużycie.

We współczesnych samochodach osobowych i dostawczych należy wykonywać pomiary geometrii kół przyrządami czteroczujnikowymi, które umożliwiają pomiar zwłaszcza zbieżności połówkowych kół przednich - względem geometrycznej osi jazdy, tj. osi wzdłuż której porusza się pojazd. Ma to szczególne znaczenie przy kontrolowaniu geometrii kół samochodów powypadkowych. Geometrię ustawienia kół charakteryzuje kilka wielkości.

Autor: Sławomir Żuchowski
Miejsce publikacji: "autoEXPERT" - wrzesień 1997 r. nr 9 (22)

Badania kontrolne pojazdów muszą być przeprowadzane podczas każdego przeglądu rejestracyjnego w odstępach czasu określonych przez odpowiednie przepisy. Zaniedbanie takich badań jest niedopuszczalne. Mimo to można spotkać poruszające się po naszych drogach niesprawne pojazdy. Skalę tego zjawiska ujawniają najczęściej akcje przeprowadzane przez policję, podczas których zatrzymywane są nawet niesprawne autobusy przewożące dzieci.

Bardzo duże zagrożenie dla kierowcy, przewożonego ładunku, a przede wszystkim dla innych uczestników ruchu drogowego, stanowią ciężkie i stosunkowo szybkie samochody ciężarowe i zestawy z przyczepami lub naczepami, odznaczające się odchyleniami od prawidłowej geometrii ustawienia kół. Prócz tych zagrożeń odchylenia od prawidłowej geometrii kół powodują również bezpośrednie straty ekonomiczne, związane z szybszym niż normalnie zużywaniem się opon, łożysk oraz większym zużyciem paliwa.

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - październik 1998 r. nr 10 (59)

Diagności często mają problem, co zrobić z nieprawidłową geometrią tylnych kół w przypadku nie regulowanych parametrów. Pojawiła się możliwość jego rozwiązania.

Właśnie trafił do Polski, opatentowany w Stanach Zjednoczonych, produkt firmy Speciality Products Company o nazwie: pierścień korygujący geometrię. Na rynek wprowadza go firma Precyzja z Bydgoszczy. Służy on do korygowania złej geometrii tylnych kół w samochodach nie mających konstrukcyjnie możliwości regulacji zbieżności i pochylenia koła, co ma miejsce np. w VW Golfie.

Pierścień przeszedł skomplikowane badania i uzyskał pozytywną opinię południowoniemieckiego TÜV-u. Wykonany jest ze specjalnego tworzywa kompozytowego i składa się z dwóch połączonych pierścieni obracających się względem siebie, w których grubość zmienia się na obwodzie. Każdy z połączonych pierścieni ma na całym obwodzie zaznaczone liczby. Dostępne są trzy rodzaje pierścieni w zależności od typu i marki samochodu:

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - wrzesień 1998 r. nr 9 (58)

W ostatnich latach można zauważyć duże przyspieszenie w konstruowaniu nowych urządzeń diagnostycznych, spowodowane szybkim rozwojem elektroniki, w tym zwłaszcza komputerów. Niech się jednak nikt nie łudzi - za ciągłym postępem technicznym żaden warsztat w wyposażaniu się nigdy nie nadąży. Pewnie dlatego przy okazji różnych spotkań z właścicielami warsztatów i mechanikami samochodowymi można często usłyszeć: jaki kupić przyrząd do kontroli geometrii kół, by był on dobry zarówno dzisiaj, jak i w niedalekiej przyszłości? Mimo, że na to pytanie muszą odpowiedzieć sobie sami pytający, to postaram się przybliżyć zagadnienia z tym związane dla różnych typów przyrządów.

Obecnie w kraju można kupić urządzenia wytwarzane przez takich producentów jak: Bear, Beissbarth, Bosh, Corghi, Faip, GS, Hoffmann, HPA, Hunter, John Bean, Sun i rodzimą Precyzję. O wyborze urządzenia konkretnego producenta powinny decydować względy techniczne i ekonomiczne, organizacja serwisu (przede wszystkim czy jest on w kraju), sposób szkolenia przewidziany przez producenta lub importera, poziom techniczny stacji diagnostycznej - warsztatu, umiejętności diagnosty, posiadanie systemu jakości zgodnego z wymaganiami jednej z norm z serii ISO 9000 poświadczone odpowiednim certyfikatem. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na wybór przyrządu może być posiadanie przez niego certyfikatu zgodności wydanego przez Instytut Transportu Samochodowego. Jest on wymagany wprawdzie dla urządzeń, które pracują w stacjach kontroli pojazdów, niemniej przyrządy, które go posiadają można bezpiecznie eksploatować w myśl polskich przepisów. Poza tym, przejście kosztownej i skomplikowanej drogi certyfikacyjnej świadczy o kondycji finansowej firmy oraz o poważnym podejściu do polskiego rynku.

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Transport-Technika motoryzacyjna" - styczeń 2000r. nr 1

Prawidłowe ustawienie kół i osi samochodów ciężarowych, ze względu na ich dużą masę i prędkości, ma bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Poza tym złe ustawienie kół i osi przynosi straty na skutek zmniejszenia trwałości ogumienia i zwiększonego zużycia paliwa.

Badania dowiodły, że jeżeli w samochodzie 3-osiowym jedna z osi tylnych jest nieprostopadła do osi ramy o 0°10', to po przejechaniu 1000 km opony zużyją się tak, jakby przesuwano je w bok przez prawie 3 km. Ciągnięcie naczepy z osiami nieprostopadłymi do osi ramy o 1° może spowodować zużycie paliwa większe o ponad 10%.

Najczęściej spotykanym stanowiskiem do pomiaru geometrii kół i osi pojazdów użytkowych jest kanał warsztatowy. Nawierzchnia przy kanale musi być płaska, twarda i wypoziomowana. W celu zachowania właściwej dokładności pomiaru, dopuszczalny błąd płaskości i wypoziomowania nie powinien przekraczać 2 mm na 1000 mm długości - jest to urzędowy wymóg dla stacji kontroli pojazdów (wówczas dokładność pomiaru kątów pochylenia kół wynosi ±7'). Producenci przyrządów do kontroli geometrii zalecają często, aby dopuszczalny błąd płaskości i wypoziomowania nie przekraczał 1 mm na 1000 mm długości. W przypadku trudności z uzyskaniem takiego wypoziomowania dla całej powierzchni stanowiska, można ograniczyć się do punktów spoczywania kół, choć ze względu na duże różnice w rozstawie osi w pojazdach o masie powyżej 3,5 t jest to również niełatwe.

Autor: Sławomir Kocznur)
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - czerwiec 2002 r. nr 6 (98)

W numerze 5'02 Auto Moto Serwisu ukazała się pierwsza część artykułu poświęconego komputerowym przyrządom do pomiaru geometrii kół i osi samochodów osobowych i dostawczych. Było to omówienie różnych rozwiązań konstrukcyjnych stosowanych w budowie zespołów pomiarowych i ich znaczenia dla użytkownika. Część druga przedstawia cechy oprogramowania wykorzystywane w przyrządach komputerowych oraz pozostałe wyposażenie wchodzące w skład takich urządzeń.

Integralną częścią przyrządu komputerowego jest zainstalowane w komputerze oprogramowanie. Przed zakupem przyrządu warto poprosić o zademonstrowanie i pełne omówienie możliwości zainstalowanego oprogramowania. Poniżej zostaną omówione elementy programu, na które należy szczególnie zwrócić uwagę. Zazwyczaj urządzenia umożliwiają dokonanie pomiaru geometrii kół i osi pojazdu dwoma sposobami.

Autor: Sławomir Kocznur
Miejsce publikacji: "Auto Moto Serwis" - maj 2002 r. nr 5 (97)

Gwałtowny rozwój elektroniki w ostatnich latach i związana z tym komputeryzacja wszystkich działów gospodarki, nie ominęły również warsztatów samochodowych. Komputery obecne są już nie tylko w księgowości, czy w działach administracyjnych, ale również bezpośrednio w halach naprawczych, stanowiąc wyposażenie wielu urządzeń diagnostycznych.

Komputery znalazły zastosowanie także w przyrządach do pomiaru geometrii kół i osi samochodów, zwłaszcza o dmc do 3,5 t. Mimo że urządzenia komputerowe należą do najnowocześniejszych, to jest to grupa bardzo niejednorodna zarówno pod względem ceny, jak i zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych związanych zwłaszcza z pomiarem wielkości geometrycznych. Poniższy artykuł jest poświęcony charakterystyce przyrządów komputerowych, aby każdy przed podjęciem decyzji o zakupie wiedział, na jakie cechy tych urządzeń powinien zwrócić uwagę.